Als je aan Suriname denkt, denk je waarschijnlijk aan warm, groen en no spang. Maar hoe ziet dat no spang er eigenlijk uit? Bestaat het echt? En hoe is het om dat gevoel van grote ontspannenheid mee te maken? Ten eerste: erover weten en het zelf meemaken zijn twee totaal verschillende dingen. Ten tweede: eenmaal terug in Nederland wordt me pijnlijk duidelijk dat het hier niet bestaat. Zoals veel Surinamers tegen me zeiden: ‘Jullie hebben de klok, wij de tijd.’
Bijna blanco blaadje
Ik ben inmiddels bijna vier weken terug uit Suriname, waar ik drie maanden veldwerk heb gedaan voor mijn masterscriptie. Drie maanden als antropoloog aan het werk in het tropische Sranan. Zelf had ik wat moeite een beeld van Suriname te vormen voor ik er naartoe vertrok. Wat wist ik eigenlijk van Suriname en hoe zou het eruit zien? Verder dan warm, groen en no spang, kwam ik eigenlijk niet. Natuurlijk had ik me ingelezen voor mijn onderzoek en opgegroeid in Nederland wist ik wel wat van de Surinaamse geschiedenis en cultuur, maar een goed beeld vormen was moeilijk. Als bijna blanco blaadje stap ik eind januari het vliegtuig in.
Surinaamse aankomst
Bij aankomst wordt me meteen duidelijk dat mijn idee over ‘groen en warm’ klopt. We vliegen binnen over de groene bomenmassa, die vaak (en terecht) als broccoli wordt beschreven en bij het uitstappen uit het vliegtuig word ik bijna letterlijk door de warmte omarmd. Lopend naar het gebouw waar de douane zich bevindt, merk ik direct dat mijn tempo vertraagt: het is immers warm. Aangekomen bij de douane ligt mijn tempo nog lager. Ik was er al op voorbereid: het kan uren duren om door de douane te komen in Suriname. Niet omdat het zo moeilijk is, maar omdat het gewoon niet zo snel gaat. Dus daar sta ik dan, wachtend, met het Nederlandse tempo nog in mijn lijf en hoofd en de gedachte dat er aan de andere kant van de douane mensen op mij staan te wachten. Even wennen, maar ik moet het loslaten, want veel kan ik er toch niet aan doen. Dus: no spang, het komt goed.
Het komt wel goed
De rest van mijn verblijf is het niet anders. Het is nu eenmaal zoals de Surinamers leven. Begrijp me niet verkeerd, stress en haast bestaan ook in Suriname, maar de algemene tendens bestaat uit accepteren, loslaten en doorgaan. Rustig blijven, doorademen en genieten. Het leven is soms zwaar, maar het leven is mooi. Dus no spang, het komt wel goed. Ik heb bewondering gekregen voor deze manier van leven en ben er vrij snel aan gewend. Het voelt heel natuurlijk aan om alles een tandje langzamer te doen en er vanuit te gaan dat alles uiteindelijk wel op z’n pootjes terecht komt. Maar makkelijk is het niet. Tenminste, niet als je opgegroeid bent in een systeem waar niet op die manier geleefd wordt. In een systeem waarin de klok belangrijker lijkt dan de tijd en waarin we er niet vanuit gaan dat het goed komt, maar waarin we ervoor zorgen dat het goed komt. En dat, lieve mensen, is een wezenlijk verschil!
Later dit jaar ga ik terug naar Suriname, voor langere tijd. Eens zien of het me dan nog steeds zo goed bevalt! Tot die tijd probeer ik het gevoel hier zo lang mogelijk vast te houden. Een tip: Kenny B weet het mooi te bezingen in zijn liedje met gelijknamige titel No Spang.
Uitgelichte afbeelding: ‘No Spang’ in Suriname © Laura van Heun
