Stammen en social media

Stammen en social media; een vreemd beeld wordt het gevonden, wanneer stammen gebruik maken van (sociale) media. Die moderniteit strookt haast niet met hun traditionele cultuur en het gebruik ervan maakt hen minder authentiek. Zou je denken.

Door die redenering wordt een samenleving echter door buitenstaanders gedefinieerd en als het ware in de tijd bevroren. Inheemse gemeenschappen maken wellicht niet dezelfde ontwikkeling door als onze Westerse samenleving, maar veranderen wel degelijk en het gebruik van (sociale) media speelt hier steeds meer een rol in.

Versterken van de stem

Volgens de UN zijn media van bijzonder belang voor inheemse samenlevingen in het versterken van hun stem en positie. Zo verwoordde de secretaris-generaal van de UN dat

From community radio and television to feature films and documentaries, from video art and newspapers to the internet and social media, indigenous peoples are using these powerful tools to challenge mainstream narratives, bring human rights violations to international attention and forge global solidarity…. Indigenous voices are recounting compelling stories of how they are combating centuries of injustice and discrimination, and advocating for the resources and rights that will preserve their cultures, languages, spirituality and traditions…

Media en moderne techniek geven inheemse gemeenschappen juist de mogelijkheid zichzelf te bepalen in plaats van anderen voor en over hen te laten spreken.

Naleving van rechten

In 2007 heeft de UN de Declaration on the Rights of Indigenous People aangenomen waarin inheemse samenlevingen verschillende rechten toegeschreven krijgen, zoals zelfbeschikking. Het gebruik van media kan hen helpen in het onderstrepen van het belang van naleving van deze rechten; ze kunnen zo hun visies, ambities en belangen uiten. Bovendien verduidelijkt het gebruik van media voor deze gemeenschappen hun rechten en positie ten opzichte van de bredere samenleving waarin zij zich bevinden, wat ten gevolg kan hebben dat zij hun marginale positie verminderen.

#socialemedia

Het komt nog maar zelden voor dat een gemeenschap volledig afgesloten van de rest van de wereld leeft. Bijna alle samenlevingen zijn met elkaar verbonden en momenteel woont ongeveer de helft van alle inheemse mensen in steden. In aanraking komen met het internet is onvermijdelijk en elektronische media spelen daardoor een steeds grotere rol in het propageren van identiteit en rechten van gemeenschappen.

Ook is het gebruik van sociale media door inheemse volkeren in opkomst. Zo creëren en uiten Aboriginals hun identiteit als ‘Aboriginal op Facebook’. Ze claimen hun inheemse identiteit op eenzelfde manier online zoals dat ze offline doen; dit gebruik lijkt wat af te wijken van de manier waarop sociale media in het westen gebruikt worden. Hier lijkt men namelijk online een levensbeeld te creëren dat gebaseerd is op eigen keuzes en geen bevestiging van cultuur en/of komaf is.

Hashtags en inheemse volkoren

De zogenaamde hashtag heeft ook zijn intrede gemaakt. Met #RockYourMocs worden traditionele moccasins trots getoond; #NotYourMascot is een uiting van frustratie van het met regelmaat afbeelden van (sport)mascottes van inheemse mensen; #MMIW staat voor ‘missing and murdered Indigenous women’ en wordt ingezet bij discussies over honderden onopgeloste zaken waarbij inheemse vrouwen zijn verdwenen; #NativerThanYou is een satire en humoristische uiting van inheemse oorsprong. Dit is een kleine greep uit de hashtags die worden gebruikt om zorgen, vieringen en foto’s te delen via verschillende sociale media.

Bronnen

Carlson, B. 2013. The ‘new frontier’: Emergent Indigenous identities and social media. In: M. Harris, M. Nakata & B. Carlson (Eds.), The Politics of Identity: Emerging Indigeneity (pp. 147-168). Sydney: University of Technology Sydney E-Press
Ilo: www.ilo.org. Accessed: 6 november 2015
Indiencountrytodaymedianetwork: indiancountrytodaymedianetwork.com. Accessed: 6 november 2015
Nativepeoples: www.nativepeoples.com. Accessed: 6 november 2015
UN: www.un.org. Accessed: 6 november 2015

Afbeelding: Healing Walk 2014 origineel van Jen Castro op Flickr met Creative Commons licentie Attribution-NonCommercial 2.0 Generic.

Inge van Rijswijk
Inge heeft van nature een interesse in de culturele mens. Voor haar bachelor Culturele Antropologie & Ontwikkelingssociologie studeerde ze een half jaar in Mexico en deed onderzoek in Ghana. De master Visual Anthropology heeft ze afgerond aan de universiteit van Manchester. Werken van haar hand zijn te vinden op www.ingevanrijswijk.com.