10 December: Internationale Dag van de Rechten van de Mens

10 December, dé belangrijkste datum voor mensenrechten; in 1948 werd op 10 december door de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aanvaard. Deze dag wordt ieder jaar opnieuw gevierd onder de noemer de Internationale Dag van de Rechten van de Mens. Sinds de jaren tachtig met name, worden er wereldwijd op 10 december manifestaties voor de mensenrechten georganiseerd. De grootste actie in Nederland is de Schrijfmarathon van Amnesty International.

Historie

Na de Tweede Wereldoorlog groeide het bewustzijn dat internationale vrede en het respect voor de rechten van de mensen onderling van elkaar afhankelijk zijn. Staten besloten dat mensenrechten een onderwerp van internationaal belang moest zijn om zo mensen te beschermen tegen oorlog. Mede hieruit vloeide in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 10 december 1948 de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens (UVRM). De Commissie voor Mensenrechten van de Verenigde Naties geobstrueerde de UVRM die onder meer veelvuldig verkondigd werd door Eleanor Roosevelt, vrouw van voormalig president van de Verenigde Staten Franklin Roosevelt, tevens lid van de eerste redactiegroep. Op 10 december 1948, werd de verklaring aangenomen, zonder tegenstemmen, maar met echter acht onthoudingen van onder andere de Sovjet-Unie en Saoedi-Arabië. De verklaring is de eerste internationale bevestiging van de universaliteit van mensenrechten. 10 December is daarna uitgeroepen tot Internationale Dag van de Rechten van de Mens.

Wat zijn mensenrechten?

De UVRM bestaat uit dertig artikelen die gaan over burgerrechten, politieke, economische, sociale, en culturele rechten. Daarnaast omvat het nog zo’n zestig verschillende burgerrechten, die zijn vastgelegd in de grondwet. De rechten gelden voor iedereen, over de hele wereld, ongeacht kleur, geslacht, godsdienst, afkomst of status. Ze zijn er om mensen te beschermen tegen macht en machtsmisbruik van de staat. De rechten dragen ertoe bij dat iedereen menswaardig en humaan zou moeten leven. Deze rechten dien aan alle wetgeving en beleid van overheden ten grondslag te liggen.

Schrijfmarathon Amnesty International

Dit jaar valt 10 december op een donderdag en er zullen dan ook verschillende activiteiten plaatsvinden door het hele land. De meest bekende is misschien wel de Schrijfmarathon van Amnesty International. In Amsterdam, in het Amnesty-huis, vindt ieder jaar de grootste actie plaats. 24 Uur lang schrijft men brieven, jong en oud, bekend en onbekend. Op 10 december schrijven ieder jaar honderdduizend mensen op de hele wereld brieven naar personen die onrecht is aangedaan, gevangen zitten, gemarteld zijn of bedreigd worden. Zij worden ook wel ‘politiek gevangenen’ of ‘gewetensgevangenen’ genoemd. Amnesty International strijdt tegen schending van mensenrechten over de hele wereld en met deze actie wil ze voor deze gevangenen een verschil proberen te maken. De pen is een machtig wapen en bij een derde van de mensen voor wie Amnesty in actie komt, verbetert de situatie. Regeringen weten dat de wereld meekijkt en voelen de ogen op zich gericht, waardoor zij vaak verandering bewerkstelligen.

Vorig jaar heb ik ook deelgenomen aan de Schrijfmarathon en het maakte een diepe indruk op me. Er liepen de hele dag honderden mensen in en uit het Amnesty-huis aan de Keizersgracht. Vierentwintig uur lang, van tien uur ’s ochtends tot tien uur ‘s avonds schreven zij brieven aan politiek gevangenen. Een beetje lijden voor de persoon waarvoor je schrijft; dat wil Amnesty International bereiken met de 24-uurs schrijfmarathon. Het hele Amnesty-huis stond vol met tafels, stoelen en zitzakken. Voor de nachtelijke uurtjes waren er zelfs stretchers aanwezig. Tot in de kleinste hoeken zaten mensen op de grond tegen elkaar gepropt. De tafels lagen bezaaid met verhalen over de gevangenen, briefpapier, enveloppen, voorbeeldbrieven, kaartjes en pennen. Er waren zelfs een aantal bekende Nederlanders. Iedereen droeg zijn steentje bij en het was fijn om deel te zijn van een groep die staat voor een betere wereld. ‘Deze marathon is erg inspirerend. Bij ieder woord sta ik stil bij het voorrecht dat wij hebben om in Nederland te leven. Ik voel me verantwoordelijk om hier bij stil te staan,’ vertelde Sylvana Simons bij de marathon van vorig jaar in het Amnesty-huis. In totaal werden er toen in heel Nederland zo’n 64.834 brieven geschreven, wat bijna drie keer meer was dan in 2013.

Wat weet jij van mensenrechten?

Op mensenrechten.nl kun je zelf een test doen wat jij zelf eigenlijk weet over mensenrechten in ons land!

Meer informatie

Voor meer informatie over mensenrechten, bezoek dan de website mensenrechten.nl. Voor meer informatie over de schrijfactie van Amnesty International, surf naar secure.amnesty.nl/schrijfmarathon/.