Diverse gemeenten organiseren voorlichtingsbijeenkomsten in asielzoekerscentra om de acceptatie van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders (LHBT’s) onder vluchtelingen te vergroten. ‘Het is belangrijk dat gemeenten goed nadenken over de manier waarop ze voorlichting voor asielzoekers organiseren. Interventies kunnen namelijk ook niet werken of zelfs averechts werken. Dan wordt de houding onder deze groep tegenover LHBT’s eerder negatiever dan positiever.’ Dat concludeert onderzoeker Hanneke Felten van Kennisplatform Integratie & Samenleving/Movisie.
Onderzoek
Felten onderzocht wat we weten over wat kan werken onder vluchtelingen om de acceptatie te vergroten van LHBT’s. Ze bekeek daarvoor meer dan honderd studies over hoe het werken aan LHBT-acceptatie kan leiden tot het gewenste effect: een positieve houding en respectvolle omgang ten aanzien van iedereen, ongeacht seksuele voorkeur of genderidentiteit. De bevindingen daarover zijn verschenen in het rapport Rainbows & Refugees: verkennend onderzoek naar wat werkt bij het vergroten van de acceptatie van LHBT onder vluchtelingen. Het rapport is een uitgave van Kennisplatform Integratie & Samenleving.
Het onderzoek steunt op twee pijlers: wetenschappelijke empirische literatuur en tips van professionals en deskundigen die tijdens een expertmeeting zijn verzameld.
Wat werkt?
In het rapport worden diverse methoden besproken. Wat werkt hangt onder meer af van de doelgroep. Felten: ‘Voor een groep die alleen onbewuste vooroordelen heeft, kies je een andere aanpak dan voor een groep die ook heel bewust homo- en biseksuelen en transgenders afwijst. Omdat het merendeel van de vluchtelingen komt uit landen waar homoseksualiteit strafbaar is, is de kans groot dat de meeste van hen tot de laatste groep behoren.’
Ervaringsverhalen van LHBT’s
Een van de methoden die als kansrijk uit de bus komt, is een ontmoeting met een LHBT die zijn of haar verhaal vertelt. Mits zo’n ontmoeting goed wordt uitgevoerd. Felten: ‘Het is belangrijk dat een LHBT in een ontspannen setting zijn of haar verhaal vertelt aan vluchtelingen. En dat dit verhaal aansluit bij de belevingswereld van de luisteraars en empathie oproept voor LHBT’s. Bijvoorbeeld: iemand die moslim en homoseksueel is kan door het vertellen van zijn ervaringsverhaal de empathie vergroten onder heteroseksuele islamitische vluchtelingen. Die empathie kan hun acceptatie van homoseksualiteit vergroten.’
Films en theater
Ook media kunnen aan zo’n positief beeld bijdragen. Felten: ‘Het laten zien van een vriendschap tussen een LHBT en een niet-LHBT in een film of tv-serie kan het goede voorbeeld geven en maakt LHBT’s minder bedreigend. Vooral voor mensen die gevoelig zijn voor de normen van de groep, mensen uit wij-culturen, is dit een kansrijke methode. Een vergelijkbaar idee is een theaterstuk waarin een vluchteling ziet hoe iemand, zoals hijzelf, goed omgaat met LHBT’s.’
Wat niet werkt: gewoon in gesprek
In Rainbows & Refugees worden naast do’s ook don’ts voor voorlichting op een rij gezet. Een open groepsdiscussie op een asielzoekerscentrum waarin ook negatieve meningen worden gedeeld, behoort tot de don’ts. Dat vergroot de kans op toename van een negatieve houding ten opzichte van LHBT’s in plaats van dat het afneemt. Felten: ‘De fase van er alleen maar over praten zijn we in Nederland echt voorbij. Het gericht bevorderen van de acceptatie van LHBT’s, daar gaat het om. Gemeenten doen er daarom goed aan te kijken welke interventie ze in welke situatie inzetten.’
Achtergrond onderzoek
Lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders (LHBT’s) kunnen te maken krijgen met discriminatie en geweld, enkel vanwege hun seksuele voorkeur of genderidentiteit. De Nederlandse overheid voert al jaren een LHBT-emancipatiebeleid. Dit beleid richt zich op alle inwoners van Nederland. Van mensen die al generatie op generatie eeuwenlang hier wonen tot mensen die net nieuw zijn. Op scholen is aandacht voor seksuele diversiteit voor alle leerlingen dan ook verplicht. Vluchtelingen zouden ook les moeten krijgen over LHBT, zo vindt minister Bussemaker van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Daarom is in diverse gemeenten voorlichtingen gestart gericht op vluchtelingen in asielzoekerscentra en soms in de noodopvang.
Meer weten over dit onderzoek? Surf dan naar de website van Kennisplatform Integratie & Samenleving.
Afbeelding: Pixabay.
